,,Ook mijn geloofsstrijd komt aan bod. Juist mensen met autisme hebben daar veel last van. Er staat een naschrift met als titel ‘Autisme, geloof en seksualiteit’ in dit boek, met tips voor kerkgangers en gelukzoekers. Autisten nemen alles letterlijk: als er vanaf de kansel hel en verdoemenis wordt gepredikt maakt ze dat extra bang.’’

Autobiografisch

Even het geheugen opfrissen. Vijf jaar geleden verscheen deel één van haar trilogie. Een autobiografische roman, gebaseerd op circa 120 dagboeken, die zich afspeelt in Kampen, Groningen en Ierland, plekken waar Bep Schilder grotendeels haar leven doorbracht.

,,Deel één eindigt met een cliffhanger, heb ik van soaps geleerd’’, verklaart ze. ,,Dat gaat om een grote liefde in Ierland, een Keltische man met wie ik oud dacht te worden. Ik ontmoette hem toen ik mijn dochter opzocht, die voor haar studie tijdelijk in Ierland woonde. Wat ik beschrijf is op mijn eigen leven gebaseerd. Maar de meeste locaties en personen zijn geanonimiseerd, op verzoek van de uitgever, om de tekst juridisch gezien te kunnen verantwoorden.’’

Ze doet haar verhaal in haar Kamper huis, dat ze twee weken geleden betrok. Teruggekeerd uit Groningen, waar ze als alleenstaande moeder ooit heen vluchtte, omdat die status in het Kampen van de jaren 80 onacceptabel was. ,,Daar woonden een paar broers en zussen, dus ik had altijd oppas, want ik wilde me graag ontwikkelen. Ik ben gedurende mijn leven vaak heen en weer verhuisd tussen Groningen en Kampen. In beide steden heb ik op wel vijftien adressen gewoond.’’

Die periode in de jaren 80 krijgt aandacht in haar nieuwe boek. Evenals haar verblijf in Ierland, waar ze verliefd op werd, en Kampen, waar eigenlijk hetzelfde voor geldt. ,,Kampen komt er goed uit, als stadje met een romantische sfeer, waar ik altijd naar terug verlang.’’

Autisme-deskundige

Schilder, die het syndroom van Asperger heeft, een vorm van autisme, gaat inmiddels twee jaar de boer op als ervaringsdeskundige op dit gebied. Dankzij een goed gelezen blog heeft ze zelfs fans op dit vlak, tot in België. Haar bekendheid onder vaklui, psychologen en psychiaters groeit eveneens.

,,Ik ben in Groningen begonnen met het geven van lezingen. Eerst in mijn stamkroeg, daarna in het buurthuis en toen in grotere zalen. Er bleek zoveel behoefte aan informatie en uitwisseling. Ik vind dat heel eng, juist door mijn autisme, maar de drive om mijn kennis en inzichten te delen is groter dan de angst.’’

Sinds ze aan haar boeken is begonnen, drogen haar dagboeken op. ,,Ik schrijf daarin alleen nog op oudejaarsavond, een terug- en vooruitblik, en tijdens vakanties.’’ Maar ze kan niet wachten om aan deel drie van de trilogie te beginnen, mede uit vrees voor het zwarte gat. ,,Schrijven werkt voor mij therapeutisch.’’

De Stentor, zaterdag 14 maart 2020

De bekende Kampense schrijfster Bep Schilder (67) heeft het tweede deel twee van haar trilogie De Poort, de Paljas en het Meisje uitgebracht. Geloof, hoop en liefde zijn ook nu weer belangrijke thema’s. Wie en wat vormen haar ‘kruis, anker en hart’?

Schrijven is heerlijk en eng tegelijk

GELOOF

“Ik kom uit een streng gereformeerde familie. De broer van mijn grootvader, prof. dr. Klaas Schilder, stond aan de wieg van de Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt. Mijn vader was hoogleraar theologie. Ik zat op een vrijgemaakt-gereformeerde basisschool. Iedere zondag kregen we tijdens de preek te horen dat we slecht geboren waren, dat we hoogstwaarschijnlijk niet in de hemel zouden komen. Die woorden druppelden als gif binnen. Ik was altijd bang, zeker als klein autistisch meisje. Ik nam alles heel letterlijk, bijvoorbeeld het branden in de hel. Dus ik luisterde maar extra goed. Maar op een dag beseft ik, dat als ik in een boeddhistisch gezin was geboren, ik nu boeddhist was geweest. Dat zette me wel aan het denken. Uiteindelijk krijg je bij alle religies te maken met hiërarchie en ego’s. De geest Emmanuel omschreef het als volgt: ‘Iedere religieuze beweging ontstond door goddelijke inspiratie, werd daarna door verstand overgenomen en verlaagd, vervormd en dikwijls bijna vernietigd.’ Dat vat het wel goed samen. Maar ik ben zeker nog wel spiritueel.”

HOOP

“Ik heb de hoop inmiddels wel weer een beetje teruggekregen, dat alles goed komt. Vroeger was ik zeker hoopvol. Als mijn zusje iets had, praatte ik haar vaak uit de put. Ik was een positieve invloed. Maar ik werd behoorlijk depressief en kreeg een identiteitscrisis. Nu merk ik, zeker ook dankzij mijn boeken, dat ik weer een voorbeeld kan zijn. Mensen hebben wat aan hetgeen ik schrijf, kunnen zich eraan optrekken. Het is heel persoonlijk en puur, niet te hoogdravend. Dat hoor ik veel. Natuurlijk hoop ik dat ook het tweede deel goed ontvangen wordt. En het laatste deel van de trilogie moet dan over vijf jaar weer klaar zijn. Verder hoop ik vooral dat ik minder angstig word, dat zou het leven een stuk draaglijker maken. Maar ik geef al best veel lezingen, over autisme. Dat is een goed teken.”

LIEFDE

“De liefde voor het schrijven zat er al vroeg in. Op mijn elfde kreeg ik een dagboek van mijn tante. Zij voorzag dat ik dit verhaal moest opschrijven. Ook andere mensen, die delen van mijn dagboeken lazen, zeiden dat ik het moest uitbrengen. Uiteindelijk is daar de trilogie De Poort, de Paljas en het Meisje uit ontstaan. Ik zie schrijven als een ambacht, net als schilderen. Wat ik overigens ook graag doe. Het is heerlijk en eng tegelijk. Als ik schrijf, ben ik in een parallel universum. Ik vergeet te eten en te drinken. Je geeft je over aan het proces, wat soms best moeilijk is. Maar als ik dan iets teruglees, denk ik: heb ik dat geschreven? Dan ben ik positief verrast. Andere grote liefdes zijn mijn dochter en twee kleindochters. En Ierland. Ik was er twintig jaar geleden voor het eerst. Ik voel me er normaler. In Nederland loop ik op mijn tenen, daar lekker op blote voeten.”

Till Behne

***********************************************************